Từ độ cao gần 1.300m so với mực nước biển đổ xuống chân núi Giăng Màn thuộc dãy Trường Sơn (địa phận xã Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh), thác Vũ Môn là địa danh được nhiều người mong muốn tìm đến khám phá.
Nơi đây trở nên huyền bí và kỳ vĩ bởi truyền thuyết hàng năm cá chép thi vượt thác để được hóa rồng mà dân gian đúc kết thành ca dao “Mồng bảy cá đi ăn thề/ Mồng tám cá về vượt thác Vũ Môn”.
Theo người dân bản địa, nơi đây có con sông Đá Trắng bắt nguồn từ nước bạn Lào đổ về đến núi Giăng Màn (còn gọi là Khai Trướng) tạo thành thác Vũ Môn. Thác có độ cao hơn 1.280m so với mực nước biển, chiều cao từ đỉnh đến chân thác hơn 200m.
Vào những năm thuộc thập niên 70, 80 của thế kỷ trước, vào những ngày hè trời trong xanh không một gợn mây chỉ cần đứng từ ngã tư thị xã Hà Tĩnh, nay là TP. Hà Tĩnh ngước lên dãy Trường Sơn nơi biên giới Việt – Lào, cách khoảng hơn 50 km theo đường chim bay rất dễ dàng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thấy thác Vũ Môn như một mái tóc tiên trắng xóa vắt từ trên đỉnh Giăng Màn xuống chân trời Hương Khê.
Truyền thuyết cá Chép hoá Rồng không biết đã có từ thời nào nhưng trong cuốn Đại Nam nhất thống chí đã ghi lại rằng: “Tương truyền hàng năm, cứ đến ngày 8/4, cá Chép lại vượt suối này, con nào vượt được thì sẽ được hoá Rồng. Phường Chài thường bảo nhau mấy ngày trước không bủa chài lưới. Đúng ngày ấy thì chỗ này mây mù dày đặc, không ai dám đến gần“.
Câu chuyện cá chép hoá rồng gần giống với điều kiện thời tiết, thiên nhiên và do đó gắn với đời sống của nhân dân nơi đây. Nếu vào ngày hôm đó trời có mưa, nước thác về nhiều thì cá vượt thác và hoá rồng được, đồng nghĩa với việc mưa thuận gió hoà và được mùa trong năm đó. Nếu không thì ngược lại, một năm đại hạn khốn khó, phải phòng bị.
Thác Vũ Môn có 4 cấp nước, mỗi cấp nước có hình chài, độ cao các cấp nước chênh nhau tương đối lớn từ 25m – 86m, lòng thác rộng 27,5m, lượng nước nhiều quanh năm không khi nào cạn.
Tại đỉnh thác ngược về thượng nguồn hướng nước bạn Lào là dòng sông có chiều rộng, lòng nước ở trong sông xuống thác khoảng từ 12- 15m, hai bên lòng sông là đồi núi thoải dần với địa hình tương đối bằng phẳng, diện tích mỗi bên khoảng 70ha chạy dọc theo chiều dài đến cột mốc giáp với Lào trên 1,5km; nơi chân thác có các tảng đá lớn, vị trí không đồng đều, hình thành các hang hốc kỳ lạ, khi nước từ thác chảy qua tạo thành các vòng xoáy.
Phía Đông thác cách đồn biên phòng 571 đóng tại xã Phú Gia khoảng 8.5km (đường chim bay). Trong khi đó, độ cao tại đồn biên phòng 571 có độ cao là 100m so với mức nước biển; phía Tây cách biên giới Lào khoảng 1 km (tính theo đường chim bay); phía Nam: Giáp núi Man Rì; phía Bắc: giáp núi Đá Lai.
Tạo hóa khéo xếp đặt, ngay ở chân thác Vũ Môn những tảng đá lớn gối lên nhau, đặt ở các vị trí không đồng đều hình thành nên các hang hốc. Từ chân thác nước chảy về xuôi qua các khe đá, hốc đá tạo thành các vòng xoáy, vực nước tuyệt đẹp.
Tại đỉnh thác ngược về thượng nguồn hướng về phía bạn Lào là một nhánh của sông Đá Trắng, hai bên đồi thoải, tương đối bằng phẳng, diện tích mỗi bên khoảng 70ha chạy dọc theo chiều dài đến cột mốc giáp với nước bạn Lào.
Đứng từ bên này đồi nhìn sang, thác Vũ Môn tựa như một dải lụa mềm trắng vắt qua núi tuyệt đẹp và tiếng nước chảy ngân vang khắp một vùng.
Ở đây không khí trong lành, nhiệt độ mát mẻ với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ. Thác Vũ Môn thực sự là điểm đến tiềm năng phát triển du lịch.
Với vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên ban tặng, bí ẩn bởi những truyền thuyết và điều kiện địa lý, khí hậu thời tiết như thế, thác Vũ Môn quả là một viên ngọc quý chưa có sự can thiệp của bàn tay con người.
Hiện nay, đây là địa điểm khám phá ưa thích của những bạn trẻ, đây sẽ là một tiềm năng du lịch trong tương lai nếu biết đầu tư, khai thác đúng cách.
NISAVA TRAVEL! tổng hợp từ báo Dân Sinh, báo Hà Tĩnh, Khám Phá Di Sản…
Thác Vũ Môn: Nơi chép hóa rồng. var omitformtags=[“input”, “textarea”, “select”] omitformtags=omitformtags.join(“|”) function disableselect(e){ if (omitformtags.indexOf(e.target.tagName.toLowerCase())==-1) return false } function reEnable(){ return true } if (typeof document.onselectstart!=”undefined”) document.onselectstart=new Function (“return false”) else{ document.onmousedown=disableselect document.onmouseup=reEnable }