Mỗi thành phố có một thứ cây tiêu biểu… hay ít ra có một loại trong nhiều loại cây ở mỗi nơi đặc biệt lưu lại nơi du khách nhiều kỷ niệm hơn các loại cây khác. Sài Gòn với cây dầu.
Với người sống ở Sài Gòn nhiều năm, không cây nào nhắc nhớ bằng cây dầu. Những trái dầu ửng đỏ, với hai cánh lá như bông vụ xoay tròn khi rời cành là một phần của đường phố Sài Gòn, lưu lại trong ký ức nhiều người.
Tháng 4 có lẽ còn hơi sớm cho mùa trái dầu bay. Mùa này những bông hoa đã rụng hết (hoa hình ngôi sao, trắng phớt hồng, thường ít thấy do nằm tít trên cành cao) để lại những trái dầu non lẫn trong cành lá. Rồi những trái non màu xanh có khía lục lăng ấy, với hai lá như hai cái cánh từ xanh nhạt sang đỏ hồng, và đỏ ửng, đung đưa trên những vòm cao như những đốm lửa trong nắng.
Nếu đi trên những con đường đầy ngập cây dầu như Trương Định, Huyền Trân Công Chúa, Ba Tháng Hai, trong khuôn viên sân Tao Đàn…, bạn có thể thấy những trái dầu non ửng đỏ trong tàn lá xanh. Và khi có gió, chúng cũng sẽ rơi rụng, xoay tròn để tạo ra những cơn mưa “cánh hoa dầu xoay tít bay bay” – một bài hát của nhạc sĩ Giáp Văn Thạch mà hầu như người Sài Gòn nào cũng biết.
Cuối tháng 4, nếu trời không mưa nhiều, những trái dầu với hai cánh lá như cành bông vụ bắt đầu khô lại, cánh hoa nào khỏe sẽ có hai cánh lá thật dài, thật cong. NISAVA
Những trái dầu với cánh lá ấy từ hồng đỏ chuyển sang màu vàng đất rồi nâu xám, chúng bắt đầu chờ gió để rời cành, xoay tròn và thả mình rơi ngập trên hè phố. Như trò chơi chong chóng xoay vòng của tuổi thơ.
Những ngày Sài Gòn đầy gió vừa qua, cũng là mùa trái dầu bắt đầu rơi. Lúc này đi trên những con đường như Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Sương Nguyệt Ánh, Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Đình Chiểu, Trương Định, Nguyễn Du, Pasteur… đã thấy những trái dầu hạt còn xanh có hai cánh hoa màu hồng đỏ rơi tràn ngập.
Hai cánh hoa dầu chưa đủ khô, vẫn còn hơi rám tươi một màu nâu lớt phớt như đôi cánh dang xòe đang ngẩng lên trông ngóng. Hoa mùa này sẽ rụng theo chiều thẳng đứng, trái tươi chen lẫn trái khô, rơi xuống hè đường, nằm im giữa dòng người tấp nập.
Trước khi đường phố rực rỡ những sắc hoa bọ cạp vàng, vông mồng gà đỏ, kèn hồng… thì Sài Gòn đã có hoa dầu. Những hàng dầu thẳng tắp, cao lớn có tuổi đời vài chục năm, hiện vẫn đang kết hoa và thả trái. Với nhiều người Sài Gòn, mùa hoa dầu (tháng 4, 5) là mùa nhắc nhớ những tháng năm xưa cũ. Có khi, họ không gọi hoa dầu mà là hoa bông vụ, mùa hoa xoay, mùa hoa gió, hoa chong chóng…
Ký ức nhiều người về tuổi thơ là những chiều lang thang đi gom nhặt những trái dầu xòe cánh, hí húi mang về chỉ để leo lên tầng cao thả xuống, rồi nhìn cánh hoa bay như chong chóng xoay xoay. NISAVA
Nên mùa trái dầu rơi cũng là mùa để một số phụ huynh đi ngang những con đường ngập trái dầu rụng, tấp vào hè lượm vài trái có cánh lá thật cong về làm quà cho trẻ con ở nhà chơi. Món đồ chơi bình dị trong tay con trẻ cứ bị tung lên tung xuống để ngắm cánh dầu xoay tít, tuy chẳng mấy chốc là nát cánh nhưng với nhiều bé, trái dầu chơi rất vui.
Mùa dầu bây giờ cũng đến sớm hơn. Ngày xưa thường thì phải chờ đến tháng 5, tháng 6 mới đến mùa rộ hoa trái dầu bay. Nhưng sau nầy tháng 4 là đã có và tháng 5 thì thành phố tràn ngập cánh hoa dầu bay.
Theo Trần Duy (Báo Phụ Nữ)
NISAVA TRAVEL!