Quýt từ lâu đã trở thành thức quả đặc sản nổi tiếng của thung lũng Bắc Sơn bởi hương vị thơm ngon, đậm chất núi rừng.
Du lịch lên Lạng Sơn vào mùa đông, ngoài việc ngắm cảnh, chiêm ngưỡng hiện tượng băng tuyết kỳ thú trên đỉnh Mẫu Sơn, nhâm nhi nhiều đặc sản riêng có như vịt, lợn quay, phở chua, bánh ngải…, bạn cũng sẽ được thưởng thức những trái quýt vàng ươm, mọng nước, sản vật độc đáo của nơi này.
Huyện Bắc Sơn được biết đến là vựa quýt lớn không chỉ của tỉnh Lạng Sơn mà của cả miền Bắc. Người dân địa phương chia sẻ rằng, diện tích trồng quýt ở Bắc Sơn rất lớn, mỗi vùng trồng gọi là một “Lân”, mỗi “Lân” lại do một hoặc nhiều gia đình trồng.
Là loại cây ưa ánh sáng tán xạ, độ ẩm vừa phải, thích hợp với thời tiết lạnh và khô mang đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa nên quýt Bắc Sơn sinh trưởng tốt nhất trong các khe núi, thung lũng thuộc vùng núi đá, độ cao 500 – 700 m so với mực nước biển.
NISAVA
Quýt Bắc Sơn có màu sắc hấp dẫn, mũi quả căng mọng, ít hạt có vị ngọt đậm hơi chua, hương vị rất đặc trưng mà nơi khác không có được. Quýt ở đây có hai lọai là quýt quả tròn và quýt quả dẹt. Quýt quả tròn khi chín có màu vàng ươm , vỏ mỏng trung bình, dóc vỏ, ít sơ, vị ngọt đậm, thơm, trọng lượng quả từ 80 – 150g, khi bóc có lỗ rỗng ở giữa quả.
Quýt quả dẹt có hai đầu lõm, hình hơi dẹt, khi chín có màu vàng ươm,vỏ mỏng trung bình, dễ bóc vỏ, có ít sơ, vị ngọt hơi chua, trọng lượng quả trung bình từ 100 – 150g. Quýt vàng Bắc Sơn của tỉnh Lạng Sơn là một trong những giống quýt có hương vị ngon nhất hiện nay.
Quýt Bắc Sơn được trồng trên các khe núi thung lũng, sườn đồi của huyện Bắc Sơn hàng chục năm nay đã nổi tiếng với màu vàng của nắng, vị ngọt của núi, hương thơm của gió rừng. Bắc Sơn đã dồn vào làm cho quả quýt có hương vị đặc biệt thơm ngon mà không một nơi nào có thể sánh được.
Ít ai biết rằng quýt vàng Bắc Sơn chính là cây xóa đói giảm nghèo cho các hộ đồng bào dân tộc Kinh, Tày, Nùng, Dao, H’Mông ở đây. Mùa quýt chín vào khoảng cuối tháng 11 dương lịch đến tháng 1 năm sau, cũng là thời điểm giáp Tết Âm lịch. Quýt được người dân thu hoạch, cho vào gùi và chuyển xuống núi bằng ròng rọc. Sản phẩm quýt Bắc Sơn chủ yếu bán cho các thương lái đi tiêu thụ khắp nơi trong tỉnh, các vùng lân cận và chợ.
NISAVA
Tuy nhiên thị trường quýt có những năm bị mất giá, đầu mùa còn có thể bán được 20.000 đến 30.000 đồng một kg nhưng vào chính vụ giá chỉ còn 10.000 đồng một kg. Nhiều gia đình vì bận gặt lúa, một phần vì mất giá, bán chẳng đủ công hái và công vận chuyển gồng gánh ra khỏi “Lân” nên họ thậm chí không trẩy đi bán. Quýt rụng đầy gốc. Khách du lịch có dịp đến vườn quýt chụp ảnh nhờ, được bà con mời ăn thoải mái, còn biếu làm quà mang về.
NISAVA TRAVEL! tổng hợp từ nhiều nguồn