Làng nghề gốm Hương Canh thuộc huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc, cách Hà Nội khoảng 52km. Hương Canh có quá trình hình thành và phát triển trên 300 năm.
Tương truyền, sau khi đánh bại Quận Hẻo – Nguyễn Danh Phương, triều đình Lê – Trịnh đã phái quan Nội Hầu Trịnh Xuân Biền về phủ dụ dân chúng. Thấy nơi đây xóm làng xơ xác tiêu điều, dân chúng phiêu bạt, những người hồi cư không kế sinh nhai, ông Trịnh Xuân Biền đã giúp dân phục hồi sản xuất nông nghiệp và đem người đến dạy dân làm nghề cang chĩnh, làng nghề manh nha và bắt nguồn từ đó.
Nhờ có thêm nghề, đời sống của cư dân đi vào ổn định và khấm khá dần. Khi ông qua đời, dân làng thương tiếc, lập miếu thờ, tôn ông làm sư tổ nghề gốm.
Làng gốm Hương Canh chuyên làm vại, chĩnh, chậu, lọ, tiểu sành. Gốm Hương Canh xưa nay rất được ưa chuộng. Người ta bảo nhau “Sứ Móng Cái, vại Hương Canh”. Gốm Hương Canh chống được nước thẩm thấu, ngăn được ánh sáng, giữ được bền hương vị nguyên chất của những thứ đựng bên trong.
Gốm Hương Canh từng đi vào thơ ca:
“Ai về mua vại Hương Canh
Ai lên mình gửi cho anh với nàng”.
Ngày nay, để đáp ứng với nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng, bắt nhập với thị trường, các nghệ nhân của làng nghề vừa duy trì mặt hàng sản xuất truyền thống, vừa đổi mới đa dạng các sản phẩm.
Do vậy, gốm Hương Canh hiện nay còn cho ra lò nhiều sản phẩm như gốm xây dựng, gốm dân dụng và gốm mỹ nghệ. Nghề gốm nơi đây không bị mai một, tiếp tục “giữ lửa” thu hút lao động làm nghề, góp phần ổn định đời sống nhân dân.
Nếu như du khách tới đây vào những dịp đầu xuân còn được thưởng thức một số lễ hội cổ truyền đặc sắc vẫn được bảo tồn nguyên vẹn, đông vui tấp nập mỗi độ Xuân về như Kéo song, Đố chữ…
Thị trấn Hương Canh nằm ở địa đầu phía Nam tỉnh Vĩnh Phúc, nơi đặt huyện lỵ Bình Xuyên. Hương Canh cách thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc 9km về phía Đông Nam, cách trung tâm thủ đô Hà Nội 50km, và sân bay Nội Bài 20km về phía Tây Bắc. Tuyến đường sắt Hà Nội Lao Cai chạy qua huyện, có điểm đỗ là ga Hương Canh.
Đến với Hương Canh, mời du khách ghé thăm 3 ngôi đình cổ và chùa Ma Hồng, chứng tích về nghề gốm sành, cùng các di tích văn hoá – lịch sử vùng lân cận.
NISAVA TRAVEL! – Tổng hợp từ Dulichonline, Tổng cục du lịch Việt Nam và nhiều nguồn ảnh khác.