Loại dầu bạn sử dụng trong nhà bếp sẽ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng của bữa ăn, nó cũng có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn.
Thông tin dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe của dầu
Tất cả các loại dầu có cùng số calo – khoảng 120 cho mỗi muỗng canh. Dầu thực vật có ít vitamin E và K. Dầu tinh chế, chẳng hạn như dầu ôliu nguyên chất có một số chất chống ôxy hoá tốt cho sức khỏe tim mạch.
Nhưng những lý do chính khiến dầu là tốt hoặc xấu cho sức khỏe của bạn là do các axit béo tạo nên. Tất cả các loại dầu được tạo thành từ các axit béo khác nhau, nhưng cách dễ nhất để đánh giá dầu có lợi cho sức khỏe là bằng cách so sánh tỷ lệ của các loại khác nhau.
Các axit béo không bão hòa đơn
Các axit béo không bão hòa đơn được cho là có lợi cho sức khỏe của bạn vì chúng làm giảm cholesterol LDL (loại xấu) và làm tăng cholesterol HDL (các chất tốt). Chế độ ăn uống Địa Trung Hải có hàm lượng dầu ôliu cao, chất béo không bão hòa đơn và được coi là một trong những lý do khiến chế độ ăn uống này có liên quan đến sức khỏe tốt hơn cũng như tuổi thọ cao hơn ở những người áp dụng.
Dầu có chứa axit béo không bão hòa đơn bao gồm: dầu ôliu, dầu bơ, dầu hạt cải, dầu đậu phộng, dầu hạt cây rum (safflower oil), dầu mè,
Các axit béo không bão hòa đa
Các axit béo không bão hòa đa cũng tốt cho sức khỏe tim mạch khi được sử dụng thay thế các chất béo no (vì chúng làm giảm lượng cholesterol LDL). Hầu hết các loại dầu ăn có nguồn gốc thực vật đều có nhiều loại chất béo không bão hòa đa dạng khác nhau: dầu ngô, dầu thực vật, dầu hướng dương, dầu hạt cây rum, dầu đậu nành, dầu óc chó, dầu hạt cải, dầu hạt nho, dầu đậu phộng, dầu mè, dầu hạt lanh.
Có lẽ axit béo không bão hòa tốt nhất cho sức khỏe là các axit béo omega-3 tốt cho sức khỏe của tim và hệ thần kinh. Dầu thực vật giàu axit béo omega-3 là: dầu hạt cải, dầu óc chó, dầu đậu nành, dầu hạt lanh.
Axit béo bão hòa
Các axit béo bão hòa được tìm thấy trong mỡ động vật, như bơ và mỡ lợn và dầu nhiệt đới, bao gồm dầu dừa và dầu cọ. Lời khuyên của chuyên gia hiện nay là hạn chế lượng axit béo bão hòa vì ăn một chế độ ăn nhiều chất béo no có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ cao hơn. Tuy nhiên, không rõ liệu axit béo bão hòa từ dầu thực vật có hại cho sức khỏe hay không. Trên thực tế, một số người tin rằng dầu dừa có nhiều lợi ích về sức khỏe, mặc dù chưa có nghiên cứu rõ ràng về điều đó.
Nấu ăn với dầu
Dầu tốt cho sức khỏe nhưng cách nấu cũng quan trọng. Mỗi loại phù hợp cho các mục đích nấu ăn khác nhau.
Các loại dầu thơm ngon nhất cho nướng, chiên và xào
Để xào và chiên, bạn sẽ cần một loại dầu có điểm bốc khói (smoking point) cao để bạn có thể làm nóng nó ở nhiệt độ cao mà không làm cho dầu khét. Dầu có điểm bốc khói cao bao gồm dầu đậu nành, dầu thực vật, dầu hạt cải, dầu đậu phộng, dầu nho, dầu hướng dương và dầu rum. Trong số các loại dầu này, dầu đậu phộng có thể có hương vị mạnh nhất. Các loại dầu khác đều có hương vị trung tính.
Nhưng dầu ôliu thì sao? Vì dầu oliu được cho là có lợi cho sức khỏe, rất nhiều người thích trữ nó, nhưng nó có thể không phải là lựa chọn tốt nhất cho các phương pháp nấu nướng nhiệt độ cao vì nó thường có điểm khói thấp hơn. Dầu ôliu nguyên chất có điểm khói cao hơn, nhưng vẫn có thể khiến món ăn bị khét, đắng.
Dầu tốt nhất cho món salad
Bạn có thể sử dụng bất kỳ loại dầu nào để chế biến salad. Dầu ôliu, đặc biệt là dầu ôliu nguyên chất, có điểm bốc khói thấp hơn và hương vị mạnh mẽ hơn. Mặc dù đây không phải là sự lựa chọn tốt cho việc xào hoặc chiên, nhưng loại dầu này là một sự lựa chọn tuyệt vời cho các món trộn dầu dấm.
Theo Huệ An (Sức Khỏe & Đời Sống)