(TTO) – Nậm Cắn, tiếng Thái nghĩa là cùng chung dòng suối, mang một nghĩa rất đẹp, Việt- Lào cùng chung nhau một dòng nước. Bên kia là đỉnh Đia Đam, Pà Cả của huyện Noọng Hét, nước bạn Lào, bên này là Nậm Cắn (Việt Nam)

< Đường từ Mường Xén lên Nậm Cắn.

Tôi đứng bên này cửa khẩu nhìn sang, chợt nghĩ, đường biên do con người tạo ra, vậy nên cũng để con người bước qua, chứ không phải để ngăn cách. Đã biết bao lần tôi đến cùng Nậm Cắn, ký ức về một vùng biên viễn xa xôi vẫn không bao giờ xóa nhòa trong tâm tưởng.

< Một góc Nậm Cắn nhìn từ phía bản Tiền Tiêu.

1. Tôi luôn nhớ về miền đất ấy. Nỗi nhớ như một dòng suối ngầm mạnh mẽ chảy trong lòng, nhắc rằng tôi đã đến và đã thấy, đã thở và đã sống, đã gặp và đã yêu. Từ cành hoa đào nở ở ven con đường chênh vênh lên bản, nơi bờ rào gỗ bên nhà… như những đốm sáng nhỏ xíu mà ấm áp giữa cái mờ sương trên độ cao hơn 1.400m của dãy Phuxailaileng. NISAVA

Từ vẻ ngẫm nghĩ của ngọn cỏ khô vương trên cánh cổng gỗ đến cái chênh chao, thoáng đãng của những dãy núi mờ xanh bất tận miền biên viễn. Chốn biên cương nơi địa đầu Tổ quốc ấy từng ghi dấu trong tôi hai chữ: Nậm Cắn.

< Cửa khẩu Nậm Cắn nhìn từ phía cửa khẩu Nam Karn (nước bạn Lào), phía sau là đỉnh Đia Đam sừng sững.

Xã vùng cao ấy nằm bên Quốc lộ 7A nối xứ Nghệ với địa đầu miền Tây, cách thị trấn Mường Xén 20km lên hướng biên cương.

Cùng với những chuyến xe chở bao mặt hàng thông thương, đưa biết bao người Việt, người Lào qua lại làm ăn buôn bán, cái tên Nậm Cắn đã bước ra ngoài những mái gỗ xám, bay cao hơn những con đường mòn vắt vẻo lưng chừng trời, đã trở thành một cái tên quen thuộc với bao người, đặc biệt là với các lữ khách lang thang…

< Những người mẹ cùng lũ trẻ ở bản Noọng Dẻ trên đường đi rẫy về.

Năm tháng qua đi vẫn không làm miền đất ấy đổi thay, vẫn còn nguyên đó những mái nhà gỗ xám của người Mông nằm im lìm sau hàng rào gỗ, hàng mận xanh trong trẻo, nắng sớm tràn về qua khe núi dệt thành tấm áo lưới óng mềm như tơ lụa, cái lạnh của rẻo cao vẫn ngấm ngầm thấm vào da thịt, và tiếng khèn Mông còn da diết, trầm bổng dưới hiên nhà.

Nghe bạn Hải Thượng bên Bộ đội biên phòng tỉnh bảo người dân Nậm Cắn từ mấy năm nay đã được nghe bản tin vùng biên của bộ đội biên phòng, lại có nhiều người dân nghe bộ đội biên phòng trồng hoa ly bán về làm đẹp miền xuôi và giúp người ở mường “trời thấp, đất cao” chốn biên viễn này bớt đi nhiều vất vả. Nghe vậy, lòng chợt như ấm lại nhiều. Lại cứ muốn la đà, chênh chao vướng vít cùng sương và mây Nậm Cắn.

< Ánh mắt thơ ngây, ám ảnh của những đứa bé ở Nậm Cắn.

Đường lên Nậm Cắn ù tai vì độ cao, vì những gì mà người đi xa không biết nữa. Có phải tôi đang đi cùng cả miền Tây xứ Nghệ, nơi triền miên thẫm xanh đại ngàn đang ùa vào tôi trên độ cao hơn 1.400 của Puxailaileng trầm mặc.

2. Nậm Cắn ngày tôi qua, có cô gái quay tơ bên khung cửi sớm bên đường. Một cách giản đơn và mộc mạc đến khó tin, chiếc khung cửi được làm từ những dóng tre khô, hình thoi, đặt ngay trước sân nhà.

< Duyên dáng thiếu nữ Mông trong ngày hội đầu Xuân.

Bóng đứng se sợi in hình dưới nắng sớm, trong không gian tĩnh lặng đến nao lòng, ngỡ như nghe thấy cả tiếng gió đang reo trên cây, tiếng cánh hoa hồng bật nở sau bờ rào gỗ, tiếng trẻ con khóc lẫn trong tiếng vỗ về nghe như xa như gần, tiếng bước chân lạo xạo trên đường… NISAVA

Qua ngưỡng cửa ấy, có ông già người Mông đang ngồi trên chiếc ghế gỗ, đồ đạc trong nhà hầu như không có gì, chủ yếu là củi khô xếp đầy trong nhà và cũng là thứ chất đầy ngoài ngõ.

< Trai gái người Mông bản Huồi Pốc ném pao ngày Xuân.

Nhưng cái sức sống mãnh liệt của những người dân rẻo cao ở sau vẻ mộc mạc và chân phương ấy tựa như những mầm cải, cây ngô đang trỗi mình trong rẫy để vươn lên cao…
Cái ngưỡng cửa cao nhưng không khó vào, có dây kéo tự đóng lại mỗi khi có người đẩy cánh cổng để bước qua.

Bên trong sân nhà, chàng trai Mông trẻ tuổi đang ngồi đục cột nhà mới, trong khi người bố tóc bạc, răng rụng gần hết, phấn khởi chỉ cho vị khách lạc bước xem những bằng khen và hình ảnh mà ông đã ghi dấu thời còn làm cán bộ xã đang treo đầy trên tường.

< Một góc chợ biên Nậm Cắn – Noọng Hét (Lào).

Hiên nhà phơi đầy những túm ngô lúc lỉu, củi chất đầy sân, con chim nhỏ nhảy lích rích trong lồng. Cuộc sống nơi này thật giản đơn.

3. Từ hướng Mường Xén lên Nậm Cắn, đứng từ con đèo ngã ba Noọng dẻ là cao điểm đẹp nhất để có thể ngắm nhìn toàn cảnh thung lũng Mường Xén. Đường 7A mềm như một dải lụa đào vắt ngang lòng thung lũng, hàng sa mộc kiêu hãnh vươn mình dưới ánh mặt trời, và những mái nhà gỗ xám mốc phảng phất làn khói hư ảo sau những bờ rào đá. NISAVA
 Ở nơi tận cùng cực Tây ấy, Nậm Cắn giống như một cô sơn nữ mới lớn, vừa căng tràn sức trẻ lại vừa e ấp vụng về.

< Phiên chợ biên đầu năm ở Nậm Cắn.

Dưới kia, thị trấn Mường Xén như một bức tranh bé xíu nhưng sắc nét của một thị trấn vùng biên với rộn rã sắc màu của những mái nhà cao thấp lô nhô bên cái thẫm xanh trầm mặc của đại ngàn và thao thiết chảy một dòng Nậm Mộ như sợi chỉ trắng yêu thương ôm ấp thị trấn miền sơn cước.

Đặt ba lô xuống, ngồi tận hưởng không gian thanh bình của nơi bản nhỏ, đối diện với một cánh đồng ngô bên kia đường. Lòng nhẹ tênh, thấy rộn ràng, vui khi gặp đám trẻ tan học, dăm ba chiếc gùi qua lại, đôi chiếc xe đạp vội vàng.

< Ngồng cải vàng và củ đậu từ vườn nhà được đưa xuống chợ.

Cũng thấy lòng vương vấn khi gặp em cô gái Nậm Cắn với ánh mắt buồn rười rượi, quanh quẩn cả buổi bên khung cửi, không quay một vòng, không một lần chạm vào cả gióng tre.

Bất chợt, như dâng lên từ núi, nắng đã xuyên những sợi vàng lung linh lên trập trùng Nậm Cắn. Những người phụ nữ quanh quẩn trong nhà bước ra hiên ngồi hong nắng và thêu thùa. Một buổi sáng lung linh, nắng sớm, sương mai, ánh sáng, hơi thở của núi, của rừng, sắc xanh của trời, tiếng rì rầm của rẻo cao… tất cả kể về một Nậm Cắn đã trong tôi.

Theo Trần Hải (Báo Tuổi Trẻ)
NISAVA TRAVEL!

Chợ phiên ở biên giới Việt – Lào
Nậm Cắn: thị trấn lưng chừng trời

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *