(ĐĐK) – Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng bổn mạng đầu năm của mỗi gia đình ở cố đô Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có “ông tổ ”khai sinh ra loại hoa tre thì người ta cúng bổn mạng bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Thông thường lễ cúng bổn mạng được tổ chức từ ngày mùng 4 – 16 tháng Giêng. Tuy nhiên, tập trung nhiều nhất là tối mồng 8-9 tháng Giêng, vì đó là ngày “tiên sư giáng hạ”. Một số địa phương lễ bổn mạng được cúng lai rai suốt tháng Giêng âm lịch.
Ở quê tôi, từ đầu tháng Chạp người ta đã chuẩn bị tre, chọn tre để vót bông. Để làm hoa tre trước hết là chọn tre còn tươi, sau đó cưa tre thành từng đoạn dài khoảng 20 cm có hình tròn to bằng ngón tay cái, rồi dùng mác (rựa) thật bén để vót tre.
Mác càng bén thì đường tre vót ra càng cong vút và sắc nét. Sau khi các cọng tre được vót ra đầy đặn thì dùng tay vo cho hoa tre được tròn trịa hơn, phía dưới vót nhọn để khi cúng cắm vào đĩa xôi gọn gàng.
Hoa tre được nhuộm màu đỏ, màu gạch, màu cánh sen, màu vàng đậm để người mua tùy sở thích mà chọn lựa. Thông thường người mua chọn màu đỏ nhiều hơn vì người ta quan niệm rằng đầu năm sẽ được gặp nhiều may mắn, cái gì cũng “đỏ” như bông hoa tre.
Ở nông thôn, người làm hoa tre chỉ cần vài chục ngàn đồng mua phẩm nhuộm vì nguyên liệu tre đã có sẵn trong vườn nhà. Ông Trần Đình Luyện ở Thủy Dương (Hương Thủy- Thừa Thiên – Huế), sau 3 ngày miệt mài ngồi vót hoa tre cũng có thu nhập thêm vài trăm ngàn đồng, góp phần cải thiện bữa cơm gia đình.
Còn bà Lê Thị Quỳnh ở Phú Dương (Phú Vang, Thừa Thiên – Huế) cho biết: Hàng năm, sau khi ăn Tết xong thì cả 3 mẹ con tui vót hoa tre suốt cả tuần, vót đến đâu khách quen đến lấy hết hàng chừng đó. Thu nhập trong mùa cúng bổn mạng cũng được 2.000.000đ. Giá bán sỉ hoa tre mỗi cặp là 3.000đ, còn giá bán lẻ dao động từ 4.000đ- 6.000đ/ cặp tùy theo từng phiên chợ, từng khách mua.
Mỗi loài hoa đều có nét đẹp riêng, có giá trị sử dụng trong từng lễ nghi riêng biệt. Nếu hoa giấy được thờ cúng ở trang ông, trang bà, bếp thờ táo quân, thì hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong cúng bổn mạng đầu năm; âu cũng góp phần tô điểm cho mùa xuân – mùa của lễ hội càng thêm rực rỡ và thi vị hơn nhiều.
Theo Võ Văn Dần (Đại Đoàn Kết)
NISAVA TRAVEL! var omitformtags=[“input”, “textarea”, “select”] omitformtags=omitformtags.join(“|”) function disableselect(e){ if (omitformtags.indexOf(e.target.tagName.toLowerCase())==-1) return false } function reEnable(){ return true } if (typeof document.onselectstart!=”undefined”) document.onselectstart=new Function (“return false”) else{ document.onmousedown=disableselect document.onmouseup=reEnable }